Leestijd: 2 minuten
Categorie: Opinion
Samenvatting
Elke oktober is het hetzelfde verhaal: mensen zijn de zwakste schakel.
Posters, trainingen, reminders – allemaal wijzen ze naar ons.
Maar dat is een oud verhaal. Ja, mensen maken fouten.
Maar we passen ons ook aan, denken snel en redden de boel als systemen falen.
We zijn niet de zwakste schakel.
We zijn de veerkrachtigste.
Awareness is niet genoeg. Weerbaarheid is het doel.
Cybersecurity draait niet alleen om firewalls, controles of encryptie.
Het draait om mensen die onder druk staan.
Wanneer iets urgent, belangrijk of bekend lijkt, schakelt ons brein over op de automatische piloot. We nemen mentale snelwegen – wat psychologen heuristieken noemen. Zo zijn we nou eenmaal gebouwd.
En daar maken aanvallers gebruik van.
Ze hacken niet alleen systemen. Ze hacken mensen.
- Een neppe e-mail van de CEO werkt omdat we autoriteit vertrouwen (zie ook halo en present bias).
- Een gelikte inlogpagina voelt vertrouwd omdat het bekend voorkomt (met dank aan framing, fluency en het ‘illusory truth’-effect).
- Een bericht met “your account will be suspended” werkt vanwege loss aversion en scarcity.
- Defaults spelen ook een rol: ze beïnvloeden ons gedrag.
Ontwerp cybersecurity gericht op hoe mensen écht denken
Als aanvallers psychologie gebruiken, moeten verdedigers dat ook doen.
De gedragswetenschap geeft ons tools om beveiliging moeiteloos te maken – zelfs automatisch.
- Veilige standaardinstellingen: verwijder zwakke keuzes voordat ze gemaakt kunnen worden.
- Ingebouwde pauzes: een korte vertraging of extra controle voorkomt impulsieve klikken.
- Duidelijke communicatie: echte berichten zien er nooit uit als phishing.
- Betere framing: presenteer beveiliging als gemak, niet als last.
- Gedeeld eigenaarschap: betrek mensen bij het opstellen van de spelregels.
- Positieve afsluiting: laat beveiliging eenvoudig en niet bestraffend aanvoelen.
Het doel is niet om mensen hun menselijkheid af te leren, maar om systemen te bouwen die mét menselijk gedrag werken – niet ertegenin.
Technologie alleen stop geen cyberaanvallen
Hackers maken net zo goed gebruik van menselijke psychologie als van code.
Negeer dit, en geen enkele firewall kan je redden.
Laat die standaard ‘awareness’-sessies deze oktober maar zitten.
Richt je liever op veerkrachtig gedrag dat is ingebouwd in systemen, cultuur en processen.
Dat is niet soft – dat is slim. Want als mens en technologie samenwerken, bestaat er geen zwakste schakel.
